Buiten geweest? Doe elke avond een tekencheck! Teken? Je kent ze wel, die zwartbruine beestjes die eruitzien als een klein puntje met pootjes. Als je ze niet verwijdert, worden ze snel groter. Een tekenbeet is pijnloos, je voelt ze dus niet op je lichaam, maar ze kunnen wel gevaarlijk zijn. Bovendien houdt een teek van warme plekjes zoals knieholtes, liezen, bilspleten, haarlijnen, navels, oksels, … Kortom, plekjes waar je ze niet snel opmerkt.

Teken komen vooral voor in bossen, heides, parken, tuinen en zelfs duinen. Ze klimmen of kruipen op hoog gras, varens en lage struiken van 20 tot 70 centimeter hoog. Eenmaal de teek op je lichaam zit, kruipt het beestje verder, op zoek naar een geschikte plaats om zich vast te hechten.

Teken zijn vooral actief tussen maart en oktober, maar kunnen eigenlijk het hele jaar door voorkomen als het buiten warmer is dan 7 tot 10 graden. Het is dus aangeraden om elke avond jouw lichaam, dat van je kind(eren) en je huis(dieren) op teken te controleren als je in het bos, in een park of in de duinen bent geweest. Teken houden van warme plekjes, maar kunnen zich eigenlijk overal op je lichaam nestelen. Hou je ogen dus goed open en controleer overal!

Waarom verwijderen?

Niet alle teken zijn gevaarlijk. De meeste mensen worden dan ook niet ziek van een tekenbeet. Maar sommige teken kunnen wel bacteriën of virussen dragen. Als een teek je bijt, kan zo’n bacterie of virus in je lichaam terechtkomen. De meest voorkomende ziekte is de ziekte van Lyme. Een teek kan jou ook besmetten met het tekenencefalitis-virus of TBE, waardoor je een hersen(vlies)ontsteking kunt krijgen, al komt dat virus minder vaak voor.

Hoe verwijderen?

Het is belangrijk om een teek in één beweging uit de huid te trekken. Gebeurt dat niet, dan kan de teek braken, wat het risico op besmetting verhoogt.

Een teek verwijderen doe je het best met een tekenverwijderaar, zoals een tekenkaart. Hou de tekenkaart dan dicht tegen je huid en probeer met de kaart de teek bij de kop vast te houden. Knijp vooral niet in het achterlichaam. Verwijder de teek dan in één beweging. Het is belangrijk om de teek niet plat te drukken en geen alcohol, jodium, zeep, ether of olie te gebruiken. Wat je best ook niet doet, is de teek verbranden of aan de teek draaien. Nadat je de teek verwijderd hebt, is het belangrijk om het wondje goed te verzorgen en het te ontsmetten met een waterachtig ontsmettingsmiddel om infecties te vermijden. 

Let tot een maand na de tekenbeet op mogelijke symptomen van de ziekte van Lyme, zoals rode, ringvormige plekken op de plaats van de tekenbeet. Zulke plekken verschijnen meestal na enkele dagen of weken. Bij mensen met een donkere huidskleur zijn de plekken eerder blauw.

Wanneer ga je best naar de huisarts?

Ben je gebeten door een teek maar merk je een maand later geen symptomen van de ziekte van Lyme op? Dan hoef je verder niks meer te doen.

Heb je echter een vermoeden dat de teek je besmet heeft met de ziekte van Lyme of zat de teek langer dan 24 uur op je huid vast? Ga dan zeker bij je huisarts langs. Hij of zij kan je een kuur antibiotica voorschrijven.

Hoe vermijd je een tekenbeet?

Een tekenbeet vermijden is moeilijk, toch er zijn enkele dingen die je kunt doen om de kans op een beet te verminderen. Blijf bijvoorbeeld zo veel mogelijk op de paden in een bos of park. Een andere tip is om kleding te dragen die je armen en benen bedekken en gesloten schoenen aan te doen. Je kunt eveneens je broekspijpen in je kousen stoppen en een petje opzetten.

Wat is de ziekte van Lyme?

De ziekte van Lyme is een infectieziekte die op de mens wordt overgedragen door de beet van een teek, geïnfecteerd met de bacterie Borrelia burgdorferi. Na een tekenbeet loop je ongeveer 1 tot 2 procent kans om de ziekte van Lyme te krijgen. Een besmetting met de ziekte van Lyme verloopt in verschillende fasen. Enkele dagen of weken na een tekenbeet verschijnt er een typische huiduitslag rond het letsel. Die uitslag is meestal niet pijnlijk, maar kan wel lichte jeuk of een brandend gevoel geven. Ook symptomen die lijken op griep (koorts met spier- en/of gewrichtspijn) kunnen het gevolg zijn van een tekenbeet. Als de infectie niet tijdig wordt opgemerkt en behandeld, kunnen in een later stadium neurologische symptomen zoals vergeetachtigheid of een verminderde eetlust ontstaan. Ook spier- en gewrichtspijnen, zwelling van de gewrichten en pijn rond de pezen kunnen optreden.