Jonge mantelzorgers zijn kinderen en jongeren tot 25 jaar die opgroeien met een ziek gezinslid die bijzondere zorgen nodig heeft. Het kan dan gaan over gezinsleden met een chronische ziekte of een fysieke handicap, een psychische ziekte, verslavingsproblematiek of mentale handicap. Jonge mantelzorgers vinden het vaak vanzelfsprekend dat ze helpen waar ze kunnen en blijven daardoor vaak onder de radar. Ze vinden dat het zo hoort en doen het uit liefde, waardoor ze zichzelf niet altijd (h)erkennen als een ‘jonge mantelzorger’. Nochtans kan zorg dragen voor iemand anders op jonge leeftijd een grote impact hebben op het welbevinden en het schoolwerk van deze jongeren.
Hallo Yasmine, hoe ben je jonge mantelzorger geworden?
“Mijn mama heeft al van vóór mijn geboorte MS. Mijn ouders zijn gescheiden toen ik vijf jaar was en sindsdien neem ik de zorg voor haar op. Ik werd mantelzorger, zonder dat ik zelf wist dat ik dat was. Mijn oma en opa hebben mij toen wel geholpen.”
Je vertelt dat je toen niet wist dat je een mantelzorger was. Wanneer ben je dat te weten gekomen?
“Dat was veel later. Ik was ondertussen al zo’n 19 à 20 jaar. Ik heb sociaal werk gestudeerd. Op dat moment kreeg mijn mama kanker en op school stelde men vast dat het toch wel zwaar voor mij werd. Eigenlijk mag ik van geluk spreken dat ik voor een job in de sociale sector studeerde, waardoor ik te weten kwam dat ik een mantelzorger ben en dat er onder andere ondersteuning voor jonge mantelzorgers mogelijk is op school. Veel van mijn leeftijdsgenoten die een andere opleiding volgen, weten niet dat zij mantelzorger zijn en lopen zo mogelijke hulp mis.”
Welke taken neem je op voor je mama?
“Dat hangt af van hoe het met haar gaat en van de MS-aanvallen. In een stabiele periode valt het best mee en blijft het vooral beperkt tot wat administratieve ondersteuning. Tijdens moeilijkere periodes was ik haar haar, help ik haar met aankleden, doe ik het huishouden en bied ik emotionele steun. Binnenkort moet ze een nieuwe heup hebben. Dan komt ze bij mij inwonen en zal ik opnieuw meer zorgtaken opnemen. We gaan deze keer ook professionele hulp inschakelen, zoals thuiszorg.”
‘Jonge mantelzorgers zouden de kans moeten krijgen om taken en toetsen uit te stellen als de thuissituatie op dat moment te moeilijk is’
Waar haal je de energie vandaan om dit alles te combineren met je jobs in de zorg?
“Het is soms best moeilijk. Maar het feit dat ik zo’n hechte band heb met mijn mama, maakt dat ik de zorg met plezier opneem. Daarnaast helpt het mij ook dat ik in mijn praktijk mantelzorgers kan begeleiden.”
Wat had jou kunnen helpen als jonge mantelzorger?
“Ik miste vooral de erkenning vanuit de omgeving. Iemand die zegt: ‘Je doet meer dan normaal is voor jouw leeftijd.’ Jonge mantelzorg blijft ook vandaag nog te vaak onzichtbaar in het onderwijs.”
Wat vind je ervan dat wij vanuit LM momenteel naar secundaire scholen trekken met een spel over jonge mantelzorg?
“Heel goed. Met dit spel kunnen jullie het taboe rond jonge mantelzorg wegnemen, zowel bij de jonge mantelzorgers zelf, maar ook bij de andere leerlingen en de leerkrachten.”
Ook in het nieuwe Vlaamse mantelzorgplan is er aandacht voor de problemen van jonge mantelzorgers. Wat denk jij hierover?
“Ook dit vind ik heel positief. Hopelijk kan er een specifiek zorgaanbod voorzien worden voor jonge mantelzorgers. Ook op school zou er meer aandacht voor jonge mantelzorgers moeten zijn. Zij zouden de kans moeten krijgen om taken en toetsen uit te stellen als de thuissituatie op dat moment te moeilijk is.”
Heb je nog een tip voor jonge mantelzorgers?
“Durf over je zorgsituatie te praten. Durf te zeggen hoe het met jou gaat en hoe je je voelt bij de zorgtaken die je opneemt.”
Ken jij Zo Jong! en onze eigen mantelzorgvereniging Liever Thuis LM al?
Zo Jong! zet zich specifiek in voor jonge mantelzorgers.
Ook bij Liever Thuis LM kan je terecht met al je vragen over mantelzorg.
Met de steun van de Vlaamse Overheid
