Icoon factcheck

Factcheck: Leef je langer als je goed slaapt?

Slapen voor goede gezondheid

Tips om langer te leven: die wilt iedereen toch? Wat als we jou vertelden dat het heel gemakkelijk is, gewoon goed slapen en je telt wat meer tijd op je teller. Maar klopt het wel dat je langer leeft als je goede nachtrust hebt?

Enkele Amerikaanse wetenschappers onderzochten de link tussen slaapkwaliteit en levensduur. Ze verzamelden daarvoor de gegevens van 172.321 volwassenen die deelgenomen hadden aan een nationaal gezondheidsonderzoek over slaapgewoonten en slaapkwaliteit tussen 2013 en 2018. De deelnemers hadden een gemiddelde leeftijd van 50 jaar en 54 procent van hen had het vrouwelijk geslacht. De onderzoekers linkten de gegevens van het nationaal onderzoek aan het nationaal overlijdensregister en volgden de deelnemers gemiddeld gedurende 4,3 jaar op. In die periode overleden 8681 deelnemers.

De wetenschappers evalueerden de slaapkwaliteit van de deelnemers aan de hand van 5 factoren:

  • de ideale slaapduur (7 à 8 uur per nacht)
  • minder dan 2 keer per week moeilijk in slaap vallen
  • minder dan 2 keer per week moeilijk kunnen doorslapen
  • geen slaapmedicatie gebruiken
  • zich gedurende minstens 5 keer per week goed uitgerust voelen ’s ochtends

Elke factor kreeg een score 0 of 1, waardoor de maximale score van 5 op 5 wees op een heel goeie slaapkwaliteit.

Wat bleek? De deelnemers die de maximale score haalden, leefden langer in vergelijking met deelnemers die een lagere score hadden. Wanneer de onderzoekers factoren zoals roken, alcoholconsumptie, chronische ziekte en lagere socio-economische status in rekening brachten, was het verband tussen goed slapen en langer leven nog steeds duidelijk. Wie een score 5 had, heeft namelijk minder kans om vroegtijdig te sterven door hart- en vaatziekten, kanker, ongevallen, infecties, chronische ziekten van het zenuwstelsel (zoals de ziekte van Parkinson of dementie). Daarbovenop was het gunstig effect dubbel zo groot voor mannen als voor vrouwen.

Maar is het onderzoek betrouwbaar? Het nadeel is dat de informatie verzameld werd door middel van enquêtes, die minder betrouwbaar zijn dan wetenschappelijke metingen. De onderzoekers geven ook aan dat er verder onderzoek nodig is om bepaalde zaken, zoals het verschil tussen mannen en vrouwen, te verklaren.

Toch kunnen we uit deze en andere studies samenvatten dat te weinig slapen een negatief effect kan hebben op je gezondheid. Te weinig slapen zou slecht zijn voor je hart, slecht slapen zou ook tot infecties kunnen leiden en er werd een verband gesuggereerd tussen slecht slapen en vroegtijdig overlijden.

Hoeveel slaap je nodig hebt om je fit en uitgerust te voelen, verschilt van persoon tot persoon. Wanneer je ouder wordt, slaap je sowieso minder (vast), maar het is niet omdat je minder slaapt, dat je een slaapprobleem hebt. Als je voor een langere periode slecht slaapt en daar overdag ook de gevolgen van draagt (moe, prikkelbaar en moeit met concentreren), dan is het een goed idee om eens bij je huisarts langs te gaan.

Bron: Gezondheid en Wetenschap