In de gezondheidszorgsector gelden verschillende regels en voorschriften voor het delen van verplichte informatie en dus transparante communicatie over de zorgkosten waarmee jij als patiënt te maken krijgt.

Sinds 1 maart 2024 worden zorgverleners verplicht om een modelposter (op papier of digitaal)  te afficheren in hun wachtzaal of praktijk met de volgende informatie:

• Algemene informatie: uitgeoefende discipline, RIZIV-identificatienummer, enz.
• Tarieven: vermelden of de zorgverlener(s) in kwestie al dan niet geconventioneerd is/zijn en informatie over de overeengekomen tarieven kenmerkend voor deze conventiestatus.
• Gebruikelijke terugbetaalbare prestaties: beschrijving en nomenclatuurcode, bijdrage van de verplichte ziekteverzekering, bedrag ten laste van de patiënt (remgeld) en het maximale bedrag van de toeslag voor niet-geconventioneerde artsen.
• Extra kosten: duidelijke communicatie rond de kosten die niet door de conventiestatus worden gedekt. Als de zorgverlener de patiënt niet informeert over zijn conventiestatus, mag hij geen toeslag vragen.
• Zorg in wijkgezondheidscentra: kosten van zorg in het kader van forfaitaire betaling moeten ook worden weergegeven. Voor extra zorgaanbiedingen (psychologie, kindergeneeskunde, enz.) die door de patiënt zelf worden betaald, moeten de kosten duidelijk worden beschreven.

Deze informatie moet zichtbaar, leesbaar en begrijpelijk zijn op elke locatie waar de zorgverlener consultaties houdt. Als de zorgverlener een online communicatiemiddel inzet, moet de poster ook daar aanwezig zijn.

Betrokken zorgverleners

Deze verplichting geldt voor tandartsen (orthodontisten en parodontologen), verpleegkundigen, kinesitherapeuten, logopedisten, opticiens, orthopedisten, bandagisten, apothekers, vroedvrouwen en audiologen. Het doel is om je als patiënt te beschermen en ervoor te zorgen dat je een weloverwogen keuze kan maken over de kostprijs van de te krijgen zorg.

Kostenramingen (offertes)

Bandagisten, orthopedisten, chirurgen en leveranciers van implantaten moeten een kostenraming opstellen en toelichting geven. Jij, als patiënt, ondertekent deze offerte om te bevestigen dat je op de hoogte bent gebracht van het te betalen bedrag. De raming moet het totale te betalen bedrag bevatten, de lijst van terugbetaalbare en niet-terugbetaalbare prestaties met een duidelijke vermelding van de bedragen ten laste van de patiënt en van de verplichte ziekteverzekering.

Conventiesysteem van zorgverleners

In België is het bedrag van de honoraria die je zorgverlener (arts, tandarts, kinesitherapeut, logopedist, enz.) kan vragen voor een consultatie, bezoek of zorg variabel. Zorgverleners kunnen de door het RIZIV vastgestelde tarieven toepassen in overleg met de ziekenfondsen en de vertegenwoordigers van de zorgverleners, in het kader van een conventie. Deze zorgverleners worden “geconventioneerde zorgverleners” genoemd. Zij mogen de officiële tarieven niet wijzigen en rekenen nooit een toeslag aan. Niet-geconventioneerde zorgverleners bepalen hun honoraria vrij en kunnen toeslagen aanrekenen. Sommige zorgverleners kiezen ervoor om slechts op bepaalde uren van de dag geconventioneerd te zijn; zij zijn dan “gedeeltelijk geconventioneerd”.

Belang van de conventiestatus

Afhankelijk van het type zorgverlener zal de terugbetaling van een consultatie bij een geconventioneerde zorgverlener altijd interessanter zijn dan bij een niet-geconventioneerde zorgverlener. Door te kiezen voor een geconventioneerde arts ben je verzekerd van een lagere persoonlijke bijdrage (het bedrag dat je moet betalen na de terugbetaling door je ziekenfonds, ook wel remgeld genoemd). Het is dus cruciaal om de conventiestatus van je zorgverlener te kennen voordat je zijn honoraria betaalt.

Het RIZIV stelt deze informatie beschikbaar op zijn website via de tool “een zorgverlener zoeken” (https://www.riziv.fgov.be/nl/webtoepassingen/een-zorgverlener-zoeken). Je hoeft alleen de naam, voornaam en het beroep van de zorgverlener in te voeren om zijn conventiestatus te kennen.

Ziekenhuisopname in een gemeenschappelijke kamer en extra kosten

In geval van opname in een gemeenschappelijke kamer, zelfs als de zorgverlener niet geconventioneerd is, mag hij geen toeslagen aanrekenen. Let op je keuze van kamer bij opname in het ziekenhuis.

Beroep bij niet-naleving van de tarieven

Als je merkt dat de weergave en de officiële honoraria niet zijn nageleefd, kan je contact opnemen met je ziekenfonds via www.LMPlus.be, info@LMPlus.be of 02 417 17 17 en je factuur voorleggen. In geval van misbruik bij het aanrekenen van toeslagen, zal je ziekenfonds contact opnemen met de zorgverlener om een herziening van de factuur te vragen.

Melding van fraude en verspilling

Een meldpunt “fraude en verspilling” is opgezet in samenwerking met de overheid. Je kan elk vermoeden van fraude door een zorgverlener melden bij je ziekenfonds. Enkele voorbeelden van meldingen:

• facturatie van niet-geleverde zorg
• facturatie van hogere tarieven dan toegestaan
• voorschrijven van overbodige onderzoeken
• afleveren van valse attesten

Hoe een melding te doen?

• Per post aan je ziekenfonds
• Per e-mail naar fraude@lm.be
• Via het contactformulier op de website van de Liberale Mutualiteit (www.lm.be > Contact). Geef bij type vraag “Klacht” in.

Verwerking van meldingen

• Anonieme of mondelinge meldingen worden niet geregistreerd.
• Je ziekenfonds of het RIZIV kan contact met jou opnemen voor meer informatie.
• Je gegevens worden vertrouwelijk behandeld door je ziekenfonds.
• Het meldpunt behandelt alleen gevallen van fraude of verspilling door zorgverleners of zorginstellingen.